Πέμπτη 28 Μαρτίου 2019

Smart Cities για smart businesses ή αλλιώς «είναι πολλά τα λεφτά Άρη»



Πριν λίγες ημέρες πραγματοποιήθηκε η 7η Smartcities Conference «Τεχνολογίες για έξυπνες πόλεις» (http://www.smartcitiesconference.gr/), η οποία απευθυνόταν σε στελέχη της τοπικής αυτοδιοίκησης και υποψηφίους και όπως αναφέρει στην σχετική ιστοσελίδα ο διοργανωτής σκοπό είχε «να φέρει σε επαφή τους εκπροσώπους του Δημόσιου Τομέα και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με τους τεχνολογικούς φορείς». Τη διοργάνωση της ημερίδας πραγματοποίησε η Boussias Communications και χρυσοί χορηγοί ήταν η Cosmote και η CISCO. Από κοντά και οι απλοί χορηγοί Γνώμων Πληροφορικής, ΑΕ INTELLISOFT Ε.Π.Ε, Intracom Telecom, SingularLogic, κ.α. Έξω από το χώρο της ημερίδας φυσικά δέσποζαν τα περίπτερα των εν λόγω εταιρειών με όλα τα «έξυπνα» προϊόντα έτοιμα για πώληση!!

Τα τελευταία χρόνια, μεγάλες εταιρείες στο τομέα της τεχνολογίας πουλάνε σωρηδόν τα προϊόντα τους στους Δήμους, είτε μέσω ΣΔΙΤ (συμπράξεις ιδιωτικού δημοσίου τομέα), είτε μέσω προκήρυξης διεθνών δημόσιων διαγωνισμών, ώστε να μετατρέψουν τις πόλεις τους σε Smart Cities. Εν συνεχεία οι smart Δήμαρχοι βραβεύονται από ινστιτούτα ή/και θεσμικούς φορείς, οι οποίοι έχουν άμεση σχέση με τις πολυεθνικές, γίνονται ειδήσεις στα ΜΜΕ και τελικά εξαργυρώνουν τα βραβεία με χαμογελαστές φωτογραφίες πετυχημένων δημάρχων στα προεκλογικά τους φυλλάδια.

Οι «έξυπνες πόλεις» όμως δεν είναι μόνο αυτό. Είναι ένας νέος τρόπος αστικής διακυβέρνησης και διαχείρισης, στον οποίον, οι ψηφιακές τεχνολογίες παίζουν βαρύνοντα ρόλο. Είναι πολιτική της ΕΕ, αφορά όλες τις ευρωπαϊκές πόλεις και χρηματοδοτείται από κοινοτικούς πόρους, δηλαδή από τους φόρους των ευρωπαίων πολιτών μέσω πολλών επιχειρησιακών προγραμμάτων. Από το 2012 ήδη έχει δημιουργηθεί η Ευρωπαϊκή Σύμπραξη Καινοτομίας (EIP-SCC) (https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/smart-cities) για «Έξυπνες Πόλεις και Κοινότητες», με στόχο την κοινή αξιοποίηση πόρων για την «ανάπτυξη» στους τομείς της ενέργειας, των μεταφορών και των τεχνολογιών της πληροφορίας και επικοινωνίας στις πόλεις, μέσω συμπράξεων μεταξύ βιομηχανίας – επιχειρήσεων, τοπικών αρχών και κοινωνίας. Μέχρι στιγμής, η EIP λάβει 370 δεσμεύσεις για τη χρηματοδότηση και την ανάπτυξη έξυπνων λύσεων στους τομείς της ενέργειας, των ΤΠΕ και των μεταφορών και αφορούν περισσότερους από 3.000 εταίρους από όλη την Ευρώπη.  

Ξαναγυρνώντας στην ημερίδα, να πούμε ότι είχε εικοσιπέντε εισηγητές από διάφορες χώρες και χώρους. Ο καθένας είχε και ένα τίτλο δύο στρέμματα όπου οι senior account manager ανέβαιναν και οι chief digital officer κατέβαιναν και τούμπαλιν. Εκπρόσωποι μεγαλοεταιρειών, αγγλικών και ελληνικών πανεπιστημίων, τραπεζών και βέβαια «έξυπνοι» Δήμαρχοι και Περιφερειάρχες μιλούσανε για έξυπνα project που μετατρέπουν τις πόλεις σε ανθρώπινες με «κέντρο τον άνθρωπο» πάντα, όπως ισχυρίζονται. Μόνο που πρόκειται για τον ψηφιακό άνθρωπο, το «φίλο» του δήμου το «μέλος» της έξυπνης πλατφόρμας, τον «ακόλουθο» της τάδε εφαρμογής!!!

Από όλους τους Δήμους της χώρας πέντε δήμοι επιλέχτηκαν να παρουσιάσουν τις έξυπνες ιδέες τους. Μεταξύ αυτών και ο δικός μας Δήμος Βριλησσίων με εισηγητή τον Μανιατογιάννη και φυσικά οι Δήμοι  Τρικάλων, Κοζάνης, Αθήνας και Κρήτης!!! Πραγματικά αν δεν διάβαζες το πρόγραμμα θα μπέρδευες το δήμαρχο με τον εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας ή της τάδε πολυεθνικής…managers επιχειρήσεων managers δήμων….ίδια γλώσσα…ίδιο σουλούπι!! 

Γιατί τόσο ενδιαφέρον;; Μα φυσικά γιατί η «έξυπνη πόλη» αφορά  σε επενδύσεις στα κύρια δίκτυα, όπως τα Δίκτυα Μεταφορών, Ύδρευσης και Αποχέτευσης, Απορριμμάτων, Φωτισμού και Ενέργειας / Θέρμανση κτιρίων και άλλων τομέων όπως της ασφάλειας και της πρόληψης, των τουριστικών υπηρεσιών, της ενημέρωσης και πληροφόρησης των πολιτών και τουριστών, κλπ. Πρόκειται δηλαδή για μια τεράστια αγορά με πολλά κέρδη για τους επιχειρηματικούς ομίλους.

Ολόκληροι τομείς και λειτουργίες των δήμων περνάνε στα χέρια του ιδιωτικού τομέα με συμβάσεις δεκαετιών, στερώντας από τούς δήμους και τη δυνατότητα απόκτησης τεχνογνωσίας αλλά και διατήρησης θέσεων εργασίας. Για παράδειγμα μια τέτοιου είδους σύμβαση για τον ηλεκτροφωτισμό μιας πόλης μπορεί να περιλαμβάνει την απόκτηση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας παρακολούθησης, την αντικατάσταση όλων των λαμπτήρων της πόλης με  φωτιστικά σώματα σύγχρονης τεχνολογίας led και την προληπτική συντήρηση του δικτύου για τουλάχιστον 10-12 χρόνια. Και πώς γίνεται η χρηματοδότηση της επένδυσης;;; Οι περισσότεροι δήμοι επιλέγουν τη χρηματοδότηση από τον Ιδιωτικό Τομέα, σαν Σύμβαση Ενεργειακής Απόδοσης (ΣΕΑ) με βάση τις διατάξεις του ν. 3855/2010 και ειδικότερα, με αποπληρωμή της αρχικής επένδυσης μέσω των Ανταποδοτικών Τελών. Εκχωρεί δηλαδή ο δήμος μέρος των εσόδων από τα ανταποδοτικά τέλη σε ειδικό λογαριασμό του αναδόχου, στον οποίο τα καταθέτει η ΔΕΗ.

Με μια γρήγορη αλίευση στο ΕΣΗΔΗΣ (Εθνικό Σύστημα Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων http://www.eprocurement.gov.gr/actSearch/faces/active_search_main.jspx) διαπιστώνει κανείς ότι μόνο για τον ηλεκτροφωτισμό των έξυπνων πόλεων έχουν συναφθεί δημόσιες συμβάσεις ύψους 50.000.000€ τα τελευταία χρόνια, ποσό πολύ χαμηλότερο του πραγματικού, το οποίο για να προσδιοριστεί χρειάζεται μια πιο ενδελεχής έρευνα μέσα στο σύστημα. Είναι «πολλά τα λεφτά» αν σκεφτεί κανείς και τους υπόλοιπους τομείς στους οποίους υπεισέρχονται όλες αυτές τεχνολογικές εφαρμογές και τα συμφέροντα των μεγαλοεταιρειών ακόμη περισσότερα. Για παράδειγμα ο Δήμος Ζακύνθου έχει υπογράψει σύμβαση για την αυτοματοποίηση του ηλεκτροφωτισμού ύψους 13,8 εκ. ευρώ, ο Δήμος Ασπροπύργου 7 εκ. ευρώ, ο δήμος Βουλιαγμένης 3 εκ. ευρώ, κλπ.  Ο Δήμος Τρικάλων που θεωρείται υπόδειγμα έξυπνης πόλης έχει συνάψει τέτοιου είδους συμβάσεις ύψους πολλών εκατομμυρίων. Αναζητώντας στοιχεία στην ιστοσελίδα του μπορεί κανείς να διαπιστώσει ότι το e-ΚΕΠ το πήραν οι εταιρείες UNIXFOR S.A., ΕΓΚΡΙΤΟΣ Group, ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ Α.Ε., την εφαρμογή Check App η εταιρεία ΕΓΚΡΙΤΟΣ Group, την Ασύρματη Πρόσβαση σε υπηρεσίες του Δήμου η Cisco και Space Hellas, το Σύστημα Έξυπνου Φωτισμού η Cisco και Space Hellas και ο ΚΑΥΚΑΣ, κλπ. Για αυτό και ο δήμαρχος Τρικάλων βραβεύεται από τη Λέσχη Επιχειρηματικότητας, από την Ευρωπαία Επίτροπο Μπουλτς (πανευρωπαϊκό βραβείο), από τους υπουργούς, κλπ.

Μπορεί να γίνει αλλιώς;; Δηλαδή να χρησιμοποιείς εφαρμογές νέων τεχνολογιών για την εξοικονόμηση ενέργειας, για την καλύτερη παρακολούθηση της διαχείρισης απορριμμάτων, ηλεκτροφωτισμού, κ.α., χωρίς να λυμαίνονται τους φόρους των πολιτών οι μεγάλες εταιρείες και οι πολυεθνικές;; Φυσικά μπορείς εφόσον διαχωρίσεις την υπηρεσία από την προμήθεια (συστήματος, υλικών) δεν εκχωρήσεις για δεκαετίες τα έσοδα από τα ανταποδοτικά τέλη, αποκτήσεις τη τεχνογνωσία και διατηρήσεις τις θέσεις εργασίας. Έτσι τα οφέλη π.χ. από την εξοικονόμηση ενέργειας θα ανακουφίσουν τους πολίτες από τα τέλη και συγχρόνως θα ενισχύσεις τις δημοτικές σου υπηρεσίες για να μη καταλήξουν οι δήμοι άδεια κελύφη που οι εργαζόμενοι θα έχουν αντικατασταθεί από αυτόματους - έξυπνους τηλεφωνικούς συνομιλητές που θα συνομιλούν με έξυπνους ψηφιακούς πολίτες.

γράφει η Αθηνά Κρικέλα